Patriotyzm
Motyw patriotyzmu
Cele pracy na lekcjach:
- refleksja nad tym czym jest patriotyzm, nad rolą patriotyzmu w swoim życiu, w życiu bohaterów literackich, w życiu społecznym i w kulturze,
- znać i rozumieć pojęcia: patriotyzm, altruizm, solidarność, braterstwo, odpowiedzialność, zobowiązanie, duma, tolerancja, kosmopolityzm, nacjonalizm, nazizm, faszyzm, społeczeństwo obywatelskie, ojczyzna, macierz, heimat, szowinizm, ksenofobia, motywy tyrtejskie w sztuce, tyrteizm;
- rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury,
- rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej,
- rozwijanie umiejętności pracy w grupie,
- rozpoznawanie środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji,
- rozpoznawanie kontekstów, konwencji*, parodii*, parafrazy*, trawestacji*,
- wskazanie związków między estetycznym, etycznym i poznawczym aspektem*,
- wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
- umiejętność omówienia toposu patriotyzmu i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury np.:
antyk: Tyrtajos, Rzecz to piękna*,
renesans: Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragm.),
barok: Wacław Potocki, Pospolite ruszenie*,
oświecenie: I. Krasicki, Do króla,
romantyzm: J. Słowacki, Grób Agamemnona, A. Mickiewicz, Dziady III, Scena II (fragm.), A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, Księga I, Księga XII (fragm.), C.K. Norwid, Fortepian Szopena fragm., Moja piosnka II*,
pozytywizm: J. Matejko, Kazanie Skargi,1864,
modernizm: S. Żeromski, Rozdziobią nas kruki wrony*,
dwudziestolecie: S. Żeromski, Przedwiośnie, Wiatr od wschodu, Akurat, Do prostego człowieka (tekst: Julian Tuwim),
współczesność: Rejs*, reż. Marek Piwowski, 1970, R. Wojaczek, Ojczyzna*, [zob. też Fonetyka, Requiem dla Wojaczka], fragmenty przemówień, wywiadów aktualnych: prezydenta, premiera, arcybiskupa, wybrane artykuły o patriotyzmie współczesnym.
* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, zadanie lub cel można pominąć
Zadania do pracy z tekstami:
- Dokonaj analizy tekstu kultury.
- Jakie są przyczyny podjęcia tego tematu?
- Jaki obraz patriotyzmu odnajdujemy w tekście?
- Jak taka koncepcja patriotyzmu wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
- Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu patriotyzmu?
- Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i jak mocno według Ciebie wpływają na jego odczytanie?
- Co sądzisz o takim obrazie patriotyzmu i takim sposobie ukazywania go? Jakie są tego konsekwencje? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?
Efekt pracy nad motywem:
Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.