Sen, widzenie
Motyw snu, motyw widzenia
Cele uczenia się:
- refleksja nad tym czym jest sen, czym jest widzenie, nad rolą snu w swoim życiu i życiu bohaterów literackich,
- znać i rozumieć pojęcia: sen, oniryzm, groteska, absurd, motyw snu,
- rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
- rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
- rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
- rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
- wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*,
- dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
- rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
- dostrzeganie w świecie konfliktów wartości;
- określanie problematyki utworu;
- odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
- prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
- umiejętność omówienia toposu sny i toposu widzenia oraz porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:
antyk: Biblia: Sen faraona, Sen Jakuba,
renesans: J. Kochanowski, Treny - wybór,
romantyzm: A. Mickiewicz, Dziady III (fragm.), Scena IV, V, VI,
pozytywizm: B. Prus, Lalka (fragm.), F. Dostojewski, Zbrodnia i kara, fragm.,
modernizm: S. Wyspiański, Wesele (fragm.), Akt II,
dwudziestolecie: W. Gombrowicz, Ferdydurke (fragm.), F. Kafka, Proces (fragm.)*, M. Chagall, Osioł na dachu, 1911 – 1912,
współczesność: G. Herling-Grudziński, Inny świat (fragm.), Krzyki nocne, K.K. Baczyńskiego Pokolenie, S. Dali, Adam and Eve from Our Historical Heritage, 1975 lub inny wybrany przez uczniów, Jerzy Pilch, Pod mocnym aniołem* (fragm.), Bartosz Staszczyszyn, Jerzy Pilch „Pod mocnym aniołem”*.
* oznacza, że na poziomie podstawowym teksu, cel, zadanie można pominąć
Zadania do pracy z tekstami:
- Dokonaj analizy tekstu kultury.
- Jakie są przyczyny snu, widzenia?
- Jaki obraz snu odnajdujemy w tekście?
- Jak tak przedstawiony sen wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
- Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu miłości?
- Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i jak mocno według Ciebie wpływają na jego odczytanie?
- Co sądzisz o takim obrazie snu i takim sposobie ukazywania go? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?
Efekt pracy nad motywem:
Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.