Motyw wiary

Cele uczenia się:

• refleksja nad rolą wiary i religii w życiu człowieka, społeczeństwa,
• rozumienie pojęć: Bóg, człowiek, święty, braciszek, asceta, męczennik, Maryja, mit, mit genezyjski, funkcja religijna, tolerancja religijna, wojna religijna, religia, teocentryzm, monoteizm, politeizm, chrześcijaństwo, islam, judaizm, hinduizm, buddyzm, ateizm, deizm, agnostycyzm, wiara, mistycyzm, metafizyka, pogaństwo itp.;
• rozumienie znaczenia Biblii dla kultury europejskiej;
• dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych, różnice językowe (fonetyczne, leksykalne) wynikające ze zmian historycznych; 
• odczytywanie sensu całego tekstu oraz wydzielonych fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
• rozpoznawanie i nazywanie funkcji tekstu;
• prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
• określanie problematyki utworu;
• rozpoznawanie konwencji literackiej;
• rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
• dostrzeganie w świecie konfliktów wartości i wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*;
• wskazywanie charakterystycznych cech stylu danego tekstu;
  dostrzega w czytanych utworach cechy charakterystyczne określonej epoki;
• rozpoznawanie w utworze sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
• wykorzystanie w interpretacji kontekstów i elementów znaczących dla odczytania sensu utworu;
• tworzenie dłuższego tekstu pisanego lub ustnego zgodnie z podstawowymi regułami jego organizacji, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej;
• przygotowanie wypowiedzi i tworzenie samodzielnej wypowiedzi argumentacyjnej według podstawowych zasad logiki i retoryki;
• porównywanie funkcjonowania motywu wiary/religii w różnych utworach literackich.
• umiejętność omówienia toposu wiary/religii i jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:

antyk: Mit genezyjski w Biblii i mitologii greckiej,

średniowiecze: Legenda o św. Aleksym*, 

renesans: J. Kochanowski, Tren X, XVII, XVIII, J. Kochanowski, Psalm 91, 

barok: M. Sęp-Szarzyński, Sonet IV, 

romantyzm: A. Mickiewicz, Dziady III Scena I, II, IV, V, Eugène Delacroix, Mephistopheles in the Sky, 1828,

pozytywizm: F. Dostojewski, Zbrodnia i kara, Część III, Epilog, 

modernizm: Jan Kasprowicz, Dies Irae (fragm.), 

dwudziestolecie: Witkacy, Bóg Ojciec pierwszy raz poważnie zastanowił się nad istotą ziemi, 1931,

współczeność: G. Herling-Grudziński, Inny świat, Krzyki nocne*, A. Camus, Dżuma rozdział II, IV, M. Białoszewski, Karuzela z madonnami lub Podłogo błogosław, Imię róży*, reż. J.J. Annaud, Ofiarowanie* reż. Andriej Tarkowski, Katedra*, reż. Tomasz Baginski, 2002, Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość (fragm.).

* oznacza, że na poziomie podstawowym można pominąć tekst, zadanie i cel

Zadania do pracy z tekstami:

1. Jak motywowana jest wiara? (Z jakich powodów/pobudek bohaterowie wierzą?)
2. Jaki obraz wiary odnajdujemy w tekście?
3. Jak wiara wpływa na życie bohaterów? (konsekwencje dla wierzącego i jego otoczenia)
4. Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu wiary? Jak oceniasz funkcjonalność wyborów dokonanych przez artystę?
5. Jakie istotne według Ciebie konwencje, konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście?
6. Dlaczego temat wiary został poruszony w tym tekście?
7. Jakie są konsekwencje takiego przedstawienia motywu wiary? (co osiągnął pisarz?)
8. Co sądzisz o takim obrazie wiary i takim sposobie jej ukazywania?

Efekt pracy nad motywem:

Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.