Fantastyka w języku polskim

Definicja fantastyki

niesamowite, często nadprzyrodzone zjawiska, będące wytworem fantazji w mitach, folklorze, w utworach fabularnych, plastycznych

 Źródło: Słownik języka polskiego, PWN, 2003

Synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

fantasy, science fiction, fantastyka naukowa, sf, metafizyka

Słownictwo powiązane z MOTYWEM:

oniryzm, postacie fantastyczne, Bóg, bogowie, szatan, diabeł, Lucyfer, Mefistofeles, Boruta, motywy lucyferyczne, czarna magia, dusza, duch, widmo, zjawa, upiór, wampir, anioł, cherubin, archanioł, wiedźma, czarownica, czarownik, wiedźmin, czarnoksiężnik, biała magia,

faun, centaur, hydra, gryf, sfinks, pegaz, Minotaur,

Związki frazeologiczne:

między Bogiem a prawdą, Bóg zapłać, Bóg z tobą, chwała Bogu, daj Boże, ktoś jest Bogu ducha winien, chwycić/złapać Pana Boga za nogi, czuć się/wyglądać jak młody bóg, pożal się Boże, stanąć przed Bogiem, pójść do Boga, oddać Bogu ducha, oddać duszę Bogu, za Bóg zapłać, Bóg jeden wie, Bóg raczy wiedzieć, Bóg kogoś wziął/wezwał/powołał/przyjął do swojej chwały, jak Bóg da, daj Boże, dałby Bóg, goły/nagi jak go Pan Bóg stworzył, komuś się żyje, jest jak u Pana Boga za piecem, nie mieć Boga w sercu, Pan Bóg na kogoś miarę zgubił, strzelać Panu Bogu w okno, taki/tak jak (jakim) go Pan Bóg stworzył, Za Boga (nie); za chińskiego boga;

aż dusza rośnie, bratnia/pokrewna dusza, coś komuś w duszy gra, do duszy, dusza człowiek, dusza poszła/uciekła komuś w pięty, dusza w kimś zamiera, komuś zrobiło się lżej/raźniej na duszy, chować coś na dnie duszy, mieć coś w duszy, mieć duszę na ramieniu, mieć rogatą duszę, być gdzieś duchem, rząd dusz, ile/czego dusza zapragnie,  wyzionąć ducha, z duszą na ramieniu, być/pozostać bez grosza/centa/szeląga przy duszy, coś ciąży/leży komuś kamieniem na duszy, coś uciska kamieniem duszę, coś wryło się komuś (głęboko) w duszę, czyhać jak diabeł na dobrą duszę, czyjaś dusza drze się, rwie się w strzępy, na strzępy, czytać w czyjejś duszy, dusza wyrywa się (komuś) do czegoś/do kogoś/ku czemuś/ku komuś, dusza z kogoś ucieka, hulaj dusza!, ktoś zdrowy na duszy i ciele, lać komuś miód do duszy, martwe dusze, nie ma żywej duszy, ani żywej duszy, nosić coś w duszy, sękata dusza, stać nad kimś jak kat nad dobrą duszą, śmiać się/roześmiać się z całej duszy, w duszy, w głębi duszy, wejść/wleźć/władować się/ładować się komuś z butami do duszy, widzieć/ujrzeć/zobaczyć kogoś, coś oczami/oczyma duszy, włożyć w coś całą duszę, zaprzedać/sprzedać/oddać duszę diabłu;

diabeł ogonem nakrył, diabeł tkwi w szczegółach, diabeł w kimś siedzi, ktoś ma w sobie diabła, ktoś ma/nosi diabła za skórą, diabeł komuś z oczu patrzy, diabli kogoś/coś nadali/niosą/przynieśli, diabli wzięli kogoś/coś, jeden diabeł, ki diabeł?, posłać/wysłać kogoś w diabły/do diabła/do wszystkich diabłów/do stu diabłów, rzucić kogoś/coś do diabła/w diabły, gdzie diabeł mówi dobranoc, zaprzedać/sprzedać/oddać duszę diabłu, zaprzedać się diabłu, adwokat diabła, bać się kogoś/czegoś jak diabeł święconej wody, coś (jest) diabła warte, diabeł kogoś podkusił, diabli kogoś podkusili, diabeł nie śpi, diabeł opętał kogoś, diabeł wcielony, diabeł w kogoś wstąpił/wszedł, diabli (go, ich, ją) wiedzą, diabeł wie, diabli kogoś wzięli/biorą, do diabła, gdzie cię diabli niosą, ktoś (jest) diabła wart, ktoś zje diabła, nim coś zrobi/nim coś się stanie, masz diable kaftan, pal diabli, zawrzeć pakt z diabłem.

Źródła: Słownik języka polskiego, PWN, 2003, Słownik frazeologiczny, PWN, 2005

Przysłowia

Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie.

Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje.

Pan Bóg nie rychliwy, ale sprawiedliwy.

Strzeżonego Pan Bóg strzeże.

Panu Bogu świeczkę, diabłu ogarek.

Hulaj duszo, piekło gore!

W zdrowym ciele zdrowy duch.

Jak się człowiek śpieszy, to się diabeł cieszy.

Modli się pod figurą, a diabła ma za skórą.

Nie taki diabeł straszny, jak go malują.

Za babą i diabeł nie trafi.

Złego diabli nie biorą.

Aforyzmy

Łatwiej okazać się wdzięcznym wobec bogów niż wobec ludzi. Sofokles

Jeśli nie byłoby Boga, trzeba by go wymyślić. Wolter

Niekoniecznie trzeba być Bogiem, by mieć wyznawców. Witold Gombrowicz

...to co robimy, robimy dla Boga, a wobec takiego celu bardzo małymi stają się przeszkody, choćby najdotkliwsze. Edmund Bojanowski

Najtrwalsze i najpiękniejsze więzi duchowe nawiązywane bywają od pierwszego wejrzenia. Edgar Allan Poe

Psychika jest jedynie emanacją cielesności; ciało kształtuje duszę wedle siebie. Tomasz Mann

Duchowa impotencja to niemożność wzięcia w posiadanie życia. Stefan Zweig