Pojedynek
Motyw pojedynku
Cele uczenia się:
- refleksja nad tym czym jest pojedynek, nad rolą pojedynku w swoim życiu, w życiu bohaterów literackich, w życiu społecznym i w kulturze,
- znać i rozumieć pojęcia: pojedynek, konflikt, kodeks honorowy, rewanż, superarbiter, itp.
- rozwijanie umiejętności analizy tekstu kultury;
- rozwijanie umiejętności tworzenia ustnej i/lub pisemnej wypowiedzi argumentacyjnej (zgodnie z podstawowymi regułami jej organizacji, według podstawowych zasad logiki i retoryki, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej);
- rozwijanie umiejętności pracy w grupach;
- rozpoznawanie elementów znaczących, środków stylistycznych, językowych, kompozycyjnych, aluzji literackich*, znaków tradycji*, symbolów kulturowych* i określanie ich funkcji;
- dostrzeganie w świecie konfliktów wartości i wskazanie sposobów wyrażania wartościowań*;
- dostrzeganie w trakcie analizy tekstów dawnych różnic językowych (fonetyczne, leksykalne);
- rozpoznawanie kontekstów, konwencji literackiej, cech stylu danego tekstu, sposobów kreowania świata przedstawionego i bohatera;
- określanie problematyki utworu;
- odczytywanie sensu tekstu i fragmentów; objaśnianie ich funkcji;
- prezentowanie własnych przeżyć, wynikających z kontaktu z dziełem sztuki;
- umiejętność omówienia toposu pojedynku i porównania jego funkcjonowania w różnych epokach/tekstach kultury:
antyk: Troja, reż. W. Petersen, fragm. filmu, Biblia, fragm., wybrany mit,
średniowiecze: Dzieje Tristana i Izoldy* (fragm.), rozdział II,
barok: obraz: Cornelis van Poelenburgh, Apollo i Marsjasz, 1630, rzeźba: Filippo Lauri, Apollo i Marsjasz, XVII w.,
pozytywizm: B. Prus, Lalka Tom I rozdział 13,
dwudziestolecie: W. Gombrowicz: Ferdydurke (fragm.), rozdział III,
współczesność: Z. Herbert, Apollo i Marsjasz*, współczesny artykuł o ustawkach, Pojedynek w ciszy*, reż. Akiro Kurosawa.
* oznacza, że na poziomie podstawowym tekst, zadanie i cel mogą zostać pominięte
Zadania do pracy z tekstami:
- Dokonaj analizy tekstu kultury.
- Jakie są przyczyny podjęcia tego tematu?
- Jaki obraz pojedynku odnajdujemy w tekście?
- Jak pojedynek wpływa na życie bohaterów i ich otoczenie?
- Jakie zostały wykorzystane gatunki, środki poetyckie, językowe, kompozycyjne oraz sposoby kreowania świata i bohaterów dla pokazania obrazu pojedynku?
- Jakie konteksty i intertekstualności dostrzegasz w tekście i według Ciebie mocno wpływają na jego odczytanie?
- Co sądzisz o takim obrazie pojedynku i takim sposobie ukazywania go? Jakie są tego konsekwencje? Jak to się ma do Twoich doświadczeń, wiedzy?
Efekt pracy nad motywem pojedynku:
Na początku roku uczniowie wspólnie z nauczycielem planują efekty pracy na lekcjach i wybierają jeden ze wskazanych w tekście: Efekty pracy nad motywem lub składają własną propozycję. Lista motywów i planowanych efektów jest dostępna na platformie e-learningowej.