Wersologia

O wersologii i wersyfikacji.

Polskie systemy wersyfikacyjne:

wersyfikacja

wiersz średniowieczny, wiersz zdaniowy, wiersz zdaniowo-rymowy, wiersz składniowo-intonacyjny

sylabizm,

sylabotonizm,

tonizm,

wiersz wolny,

Teoria literatury. Wiedza z gimnazjum i szkoły podstawowej

Absolwent gimnazjum:

1. omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu: tytułu, podtytułu, motta, apostrofy, puenty, punktu kulminacyjnego;
2. rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze;
3. przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują one w tekście;
4. omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia;
5. znajduje nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych;
6. rozpoznaje odmiany gatunkowe: powieść/opowiadanie obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;
7. trafnie określa rodzaj literacki (epika, liryka, dramat);
8. rozpoznaje gatunki: opowiadanie, powieść, baśń, legendę, mit, bajkę, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks; przypowieść, pamiętnik, dziennik, komedia, dramat, tragedia, ballada, nowela, hymn, powieść historyczna;
9. wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog;
10. wskazuje przykłady mieszania gatunków;
11. charakteryzuje i ocenia bohaterów;
12. charakteryzuje postać mówiącą w utworze;
13. wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych: porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, neologizmy, archaizmy, zdrobnienia, zgrubienia, metafory, powtórzenia, pytania retoryczne, typy zdań, rymy, rytm, wyrazy dźwiękonaśladowcze;
14. wskazuje elementy dramatu, takie jak: akt, scena, tekst główny, tekst poboczny, monolog, dialog;
15. trafnie określa rodzaj literacki (epika, liryka, dramat);
16. wskazuje przykłady mieszania gatunków;